Jesteśmy dzisiaj świadkami zagorzałych debat na temat konieczności edukacji seksualnej dzieci i młodzieży. Przeciwnicy Kościoła zarzucają, że wierzący kontestują edukację seksualną i w ogóle odrzucają jakąkolwiek jej formę w rodzinie i szkole. Czy tak jest naprawdę?

Już w Deklaracji Gravissimum educationis, o wychowaniu chrześcijańskim w nr 1, uczestnicy Soboru Watykańskiego II,  stwierdzili że istnieje potrzeba „pozytywnego i mądrego wychowania seksualnego”, skierowanego do dzieci i młodzieży, „odpowiedniego do wieku”, „wykorzystując postęp nauk psychologicznych, pedagogicznych i dydaktycznych”.

Tę zachętę wychowania do miłości, akceptacji seksualności i promocji życia w rodzinie realizował Karol Wojtyła prowadząc wielu młodych ludzi do odkrywania piękna Bożego zamysłu o małżeństwie i rodzinie. Podkreślał wielokrotnie w książce Miłość i odpowiedzialność, że młodzi ludzie potrzebują świadków miłości i pragną żyć w relacji świadomej i odpowiedzialnej.

Edukacja seksualna nie może być jednak banalizowana i ograniczana tylko do przekazu na temat tzw. „bezpiecznego seksu”. Nie można oddzielić edukacji seksualnej od naturalnego środowiska przekazywania tych treści jakim są rodzice i rodzina. Papież Franciszek jednoznacznie sprzeciwia się próbie prowadzenia edukacji seksualnej, która zachęcałaby dzieci i młodzież do „bawienia się swoim ciałem” (por. AL. 283), do używania narządów płciowych w sposób, który sprowadza człowieka tylko do poziomu zaspokojenia swoich potrzeb, nie szukając dobra drugiej osoby.

W adhortacji Amoris laetitia papież Franciszek, nawiązując do dokumentu soborowego, podkreśla konieczność prowadzenia systematycznego i merytorycznego wychowania dzieci i młodzieży do czystej miłości oraz przygotowania ich do życia w małżeństwie i rodzinie. Edukacja seksualna oraz wychowanie do miłości i życia w rodzinie powinny uwzględnić indywidualny rozwój dziecka i powinny zaczynać się już od najmłodszych lat. Zaakceptowanie własnej płciowości, zdolność panowania nad sobą, szacunek dla drugiej osoby, i właściwa edukacja seksualności prowadzą do harmonijnego i prawidłowego rozwoju osoby.

Tak rozumiana edukacja seksualna jest więc procesem cierpliwego towarzyszenia dzieciom przez rodziców oraz osoby, które w opinii rodziców, wyznają wartości tożsame z modelem życia przez nich prowadzonym. Na tej drodze jest czas i miejsce na zaakceptowanie własnego ciała, zdolność podziwu i odkrywanie drugiej osoby jako seksualnie zdefiniowanej.

Nie można oszukiwać młodych ludzi twierdząc, że tylko zaspokojenie pociągu seksualnego jest wypełnieniem pragnienia szczęścia i jedności. Należy w sposób pozytywny ukazać wartość własnego rozwoju, który pozwoli na spotkanie osób w miłości realizującej się w pełnym darze z siebie i przyjęciu drugiej osoby w całości jej problemów i radości. To właśnie wtedy małżonkowie przeżywają jedność i stają się bezinteresownym darem dla siebie. Trzeba
to podkreślić, że edukacja afektywno-seksualna, którą Kościół odkrywa i pragnie prowadzić zawsze sprzeciwia się używaniu ciała w sposób egoistyczny i stoi na straży integralności osoby.

Podstawą realizacji procesów wychowawczych tak rozumianych i przedstawianych jest zawsze Boże objawienie na temat mężczyzny, kobiety, małżeństwa i rodziny. Odkrywanie bycia mężczyzną lub kobietą pozwala na zachwyt nad różnorodnością powołań i zadań człowieka w świecie. Ta jednoznaczność płci nie może jednak wpływać na sztywność ról społecznych.

Możemy więc powiedzieć, że głoszenie i realizowanie wychowania afektywno seksualnego jest osadzone głęboko w misji Kościoła od zawsze. Jest ono oparte na prawdzie, wiedzy, nowych osiągnięciach naukowych i ogromnym szacunku dla człowieka.

Od 1999 roku w polskich szkołach jest prowadzony przedmiot Wychowanie do życia w rodzinie, który realizuje wychowanie seksualne typu A. Jest ono zgodne z nauką Kościoła na temat miłości, płciowości i współżycia oraz życia rodzinnego. Ważne jest więc to, aby rodzice świadomie posyłali dzieci i młodzież na te zajęcia, które w sposób kompetentny pomagają im rozwijać swoją osobowość i rozumieć płciowość. Zaproszeniem do podjęcia wychowania afektywno-seksualnego na poziomie rodziny, szkoły i parafii jest także dokument Konferencji Episkopatu Polski Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie.

Na koniec warto wspomnieć o dokumencie Papieskiej Rady ds. Rodziny, Wychowanie do czystej miłości. Wskazania dla wychowania w rodzinie oraz o programie tejże samej Rady pod tytułem: Miejsce spotkania, projekt edukacji afektywno – seksualnej. Ten ostatni jest gotowym programem prowadzenia spotkań i zajęć z wychowania afektywno-seksualnego dzieci i młodzieży.

Ks. Przemysław Drąg
Dyrektor Krajowego Ośrodka Duszpasterstwa Rodzin KEP

Warsztaty dla par – „Jak zrozumieć żonę, jak poznać męża?” – Tarnobrzeg, 16 listopada, 2019 [PDF]

Solidarni z rodziną – plakat [PDF]

W niedzielę 13 października w kościele parafialnym w Pysznicy odbyło się Dekanalne Spotkanie Małżeństw. Poprzedzone ono było występem dzieci i młodzieży z okazji XIX Dnia Papieskiego. Uroczystej Mszy Świętej o godz. 11.00 przewodniczył i kazanie wygłosił dyrektor Wydziału Duszpasterstwa Małżeństw i Rodzin przy kurii diecezjalnej w Sandomierzu ks. dr Tomasz Cuber. Wymownym momentem spotkania było błogosławieństwo par oraz wręczenie obrazków z modlitwą za współmałżonka.

Po Mszy Świętej ks. dyrektor przedstawił i przekazał misję pani Beacie Stelmach, która będzie pełnić funkcję doradcy życia rodzinnego w poradni rodzinnej dekanatu Pysznica w parafii Wola Rzeczycka.

Po wspólnej modlitwie wszyscy zainteresowani przeszli do domu parafialnego, gdzie odbyło się spotkanie formacyjne dla małżeństw i rodzin. W trakcie spotkania swoim doświadczeniem i wiedzą podzieliła się pani Barbara Drelich-Scilanaga.

Przedstawiono ofertę pomocy skierowaną do rodzin dekanatu oraz zachęcono do korzystania i przekazywania informacji o tej inicjatywie wszystkim potrzebującym fachowego wsparcia.

To już kolejne takie spotkanie, które odbyło się w dekanacie pysznickim, cieszące się z roku na rok coraz większą popularnością wśród rodzin.

„Miłość jest najważniejsza” – to zdanie przyświecało dniowi skupienia małżeństw dekanatu Rudnik n/Sanem, który miał miejsce 29 września b.r. Rozpoczął się on Mszą świętą w par. Trójcy Świętej w Rudniku n/Sanem, której przewodniczył i Słowo Boże wygłosił ks. Tomasz Cuber, diecezjalny duszpasterz małżeństw i rodzin. Podczas homilii podkreślał mocno, że w małżeństwie i rodzinie ciągle trzeba pielęgnować miłość. Ona jest najważniejsza, bez niej nie będzie szczęścia. „Miłość to być zawsze obecnym, to mieć czas dla męża, żony, dla dzieci” – mówił kaznodzieja. Nic tego czasu spędzonego razem w atmosferze ciepła i miłości nie zastąpi. Tam gdzie brakuje np. ojca, tam jest więcej problemów wychowawczych.

Na koniec Eucharystii po błogosławieństwie ogólnym było indywidualne błogosławieństwo małżonków i dzieci. Następnie świadectwo życia i konferencję na temat „Małżeńska droga do świętości” przedstawili Jadwiga i Stanisław Zynwala. Nawiązując do homilii podkreślili, że miłość to podstawa w małżeństwie, a źródłem tej miłości jest Pan Bóg. Tylko ona może sprawić, że mężczyzna i kobieta, tak różni od siebie pod wieloma względami, mogą razem być szczęśliwi i razem kroczyć drogą do świętości. Przykładem tej drogi są dla nas bł. Maria i Luigi Baltrame Quattrocchi orz św. Zelia i Ludwik Martin.

Małżonkowie podkreślali też, że ważne jest, aby być wiernym przysiędze, którą się składało w czasie sakramentu małżeństwa. „Gdyby wszyscy małżonkowie pamiętali co ślubowali: miłość, wierność, uczciwość oraz, że się nie opuszczą aż do śmierci – to nie byłoby tyle rozwodów” – mówiła Jadwiga. Wzorem takiej wierności zasadom, przykazaniom, jest sługa Boży Wenanty Katarzyniec, prosty zakonnik, który kochał ponad wszystko Boga i z radością i z gorliwością wypełniał wszelkie obowiązujące zasady zakonne.

W realizowaniu świętości w małżeństwie – mówili dalej małżonkowie – nieodzowne jest dbanie o tzw. trzy stoły:

1. Stół modlitwy – wspólna modlitwa małżeńska, rodzinna, wspólne korzystanie z sakramentów świętych, wspólna Eucharystia.
2. Stół – łoże małżeńskie – tam dokonuje się wzajemna ofiara – mąż oddaje się żonie, żona mężowi, ale pod warunkiem, że jest to akt czysty. Gdy wchodzi grzech, np. grzech antykoncepcji trudno mówić o zjednoczeniu, dokonuje się wtedy wykorzystanie siebie nawzajem.
3. Stół przy którym się gromadzimy na posiłki, rozmowy – nieodzowny w naszym życiu, winno się jak najczęściej do niego zasiadać, spożywać razem posiłki, rozmawiać.

Na koniec małżonkowie pokreślili jeszcze, że przyczyną wszelkich konfliktów w małżeństwie jest własna pycha, egoizm. Każdy chce postawić na swoim, a w małżeństwie trzeba czasem, a może i często, wyrzekać się siebie i być darem dla współmałżonka. „Niech nam małżonkom – mówiła Jadwiga – przyświecają słowa św. Pawła z listu do Efezjan: <<Zachęcam Was zatem ja, więzień w Panu, abyście postępowali w sposób godny powołania, do jakiego zostaliście wezwani, z całą pokorą i cichością, z cierpliwością, znosząc siebie nawzajem w miłości>> (Ef 4,1-2).

Konferencja zakończyła się wspólną modlitwą – żony modliły się za swoich mężów, a mężowie za swoje żony.

Po konferencji małżeństwa przeszły na plebanię, gdzie przygotowany był poczęstunek. Tam przy wspólnym stole i akompaniamencie akordeonu wszyscy radośnie śpiewali a małżeństwa dzieliły się swoimi historiami zapoznania się. Niesamowite, w jakich przeróżnych okolicznościach małżonkowie poznawali się.

Myślę, że można na koniec napisać, że Dekanalny Dzień Małżeński w Rudniku nad Sanem był radosną ucztą duchową, i ci co z niego skorzystali nie żałują tego czasu.